Nâng cao học vị dân chúng là trung tâm của giáo dục trong những năm đầu của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa.[17] Năm 1949, tỷ lệ biết chữ chỉ từ 20-40%.[17] Chính phủ cộng sản tập trung vào việc cải thiện biết chữ thông qua cả hệ thống học tập chính thức và các chiến dịch biết chữ. Trong 16 năm đầu của quốc hội cộng sản, số học sinh tiểu học tăng gấp ba lần,[17] số học sinh trung học tăng gấp 8,5 lần và số sinh viên đại học tăng gấp bốn lần.[18]

Kể từ sau Cách mạng Văn hóa (1966-1976), hệ thống giáo dục ở Trung Quốc đã được định hình theo hướng hiện đại hóa kinh tế. [cần dẫn nguồn] Năm 1985, chính phủ trung ương chuyển trách nhiệm về giáo dục cơ bản cho chính quyền địa phương thông qua "Quyết định về Cải cách Cơ cấu Giáo dục" của Ủy ban Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc. Với kế hoạch cải cách giáo dục vào tháng 5 năm 1985, chính quyền kêu gọi việc có chín năm giáo dục bắt buộc và thành lập Bộ Giáo dục (được tạo ra trong tháng tiếp theo). Cam kết chính thức đối với việc cải thiện giáo dục nơi nào cũng rõ ràng nhất là sự tăng lớn đáng kể về nguồn lực cho giáo dục trong Kế hoạch 5 nămt (1986-1990), với số nguồn lực tăng 72% so với kế hoạch trước đó (1981-1985). Năm 1986, 16,8% ngân sách nhà nước được dành cho giáo dục, so với 10,4% vào năm 1984.

Do liên tục thay đổi trong nội bộ Đảng, chính sách chính thức đã luân phiên giữa những mệnh lệnh tư tưởng và những nỗ lực thiết thực để thúc đẩy giáo dục quốc gia. [cần dẫn nguồn] Đại nhảy vọt (1958-1960) và Phong trào Giáo dục Xã hội (1962-1965) nhằm chấm dứt tình trạng đặc quyền học thuật sâu sắc, thu hẹp khoảng cách xã hội và văn hóa giữa công nhân và nông dân, giữa dân thành thị và dân quê, và loại bỏ xu hướng của học giả và nhà trí thức coi thường lao động tay chân. Trong thời kỳ Cách mạng Văn hóa, việc tạo ra sự bình đẳng xã hội toàn diện là ưu tiên hàng đầu.

Lãnh đạo Đảng Cộng sản Trung Quốc sau thời kỳ Mao Trạch Đông xem giáo dục là nền tảng của Bốn Hiện Đại. Đầu những năm 1980, giáo dục về khoa học và công nghệ trở thành một trọng tâm quan trọng của chính sách giáo dục. Đến năm 1986, việc đào tạo nhân sự tay nghề và mở rộng kiến thức khoa học và kỹ thuật đã được ưu tiên hàng đầu. Mặc dù các môn nhân văn được coi là quan trọng, nhưng kỹ năng nghề nghiệp và kỹ thuật được coi là quan trọng nhất để đáp ứng mục tiêu hiện đại hóa của Trung Quốc.

Sự đổi hướng của ưu tiên giáo dục cũng tương đồng với chiến lược phát triển kinh tế của Đặng Tiểu Bình. Sự chú trọng cũng được đặt vào việc đào tạo sâu rộng của đội ngũ lãnh đạo đã được đào tạo trước đó, người sẽ tiếp tục chương trình hiện đại hóa trong những thập kỷ tiếp theo. Một sự tập trung mới vào khoa học và công nghệ hiện đại đã dẫn đến việc thực hiện một chính sách hướng ngoại, khuyến khích học và mượn kiến thức từ nước ngoài cho đào tạo nâng cao trong một loạt các lĩnh vực khoa học, bắt đầu từ năm 1976.

Bắt đầu từ Hội nghị Toàn quốc lần thứ Ba của Ban Bí thư Ủy ban Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc vào tháng 12 năm 1978, các nhà trí thức được khuyến khích theo đuổi nghiên cứu để hỗ trợ Bốn Hiện Đại Hóa và, miễn là họ tuân thủ với "Bốn nguyên tắc cơ bản" của Đảng, họ được có tư duy khá tự do. Khi Đảng và chính phủ xác định rằng cấu trúc của bốn nguyên tắc quan trọng đã bị kéo giãn vượt quá giới hạn chấp nhận được, họ có thể hạn chế biểu hiện trí thức.

Văn học và nghệ thuật cũng trải qua một sự phục hồi lớn vào cuối những năm 1970 và những năm 1980. Các hình thức truyền thống lại phồn thịnh, và nhiều loại văn hóa và biểu hiện nghệ thuật mới được giới thiệu từ nước ngoài.

Năm 2003, Bộ Giáo dục của Trung Quốc kêu gọi việc thêm nội dung giáo dục môi trường trong toàn bộ chương trình giáo dục công lập từ năm đầu tiên của trường tiểu học đến năm thứ hai của trường trung học phổ thông.[19]